Yeni teknolojiler ve platformlar yan iş kurup sürdürmeyi hepimiz için epey kolaylaştırıyor.
Zaten çevreme baktığımda da birçok kişinin bir yan iş kurduğunu veya kurmaya hazırlandığını görüyorum. (Yan iş kurmak için 8 önemli nedeni anlattığımız blog yazımıza bu linkten ulaşabilirsiniz.)
Çünkü artık insanların büyük kısmı, iş dünyasının geleceğinin belirsizliklerle dolu olduğunun ve her an işsiz kalma ihtimallerinin bulunduğunun gayet farkındalar. Üstelik kriz ortamında ek gelir elde etmek de epey rahatlatıcı bir durum.
Ancak hangi alanda yan iş kuracağı konusunda kafası karışık çok fazla insan var.
Bu yazımda hem yapmaktan hoşlanacağınız hem iyi yapabileceğiniz hem de bir süre sonra güzel paralar kazanabileceğiniz yan iş fikrinizi nasıl bulacağınız konusunda bir sorgulama tekniği paylaşıyorum.
Bu teknik aslında temelde kendinizi sorgulamakla, kendinizi daha iyi tanımakla ilgili. Çünkü unutmayın, bir yan iş temelde sizin becerilerinizle ve arzularınızla şekilleniyor.
Bu arada bu egzersizi tek başınıza yapmak zorunda değilsiniz. Arkadaşlarınızla, sizi iyi tanıyan insanlarla yapmak daha iyi olabilir. Ne de olsa bazen kendimizi daha iyi tanımak için dışarıdan gözlemcilerin görüşünü almakla gerekir.
Hadi başlayalım.
1- Neyi İyi Yapıyorum?
Hepimizin doğal olarak iyi yaptığı şeyler var. Henüz onun ne olduğunu bilmiyorsanız, ilk yapmanız gereken doğal yeteneğinizi bulmak olmalı.
Bu benim için her zaman konuşmak ve yazmakla ilgili şeyler oldu. Bu becerilerimi keşfettiğimde üstüne düştüm ve bana gerçekten büyük başarı ve mutluluk getirdiler.
Bu kimisi için bir spor dalı, kimisi için bir müzik enstrümanı çalmak, kimisi için çok iyi organizasyon yapmak, kimisi içinse bir şeyleri başkalarına öğretmek olabilir.
Eğer şu an aklınızdan ‘’benim yaptığım pek iyi bir şey yok’’, ‘’kendime güvenmiyorum’’ gibi düşünceler geçiyorsa hemen o düşünceleri zihninizden atın ve kendinize özgü becerilerinizi bulmak için bir adım atın.
Tek başınıza bulmakta zorlanıyorsanız, sizi iyi tanıdığınızı düşündüğünüz kişilere sorun. Onlar mutlaka sevdikleriniz size bir konuda güçlü olduğunuzu söyleyeceklerdir.
''Ortaya konmayan yetenek, gömülü ve yeri bilinmeyen bir defineden farksızdır.'' Henry Ford
2- Neyi Yapmaktan Hoşlanıyorum?
Kimse sizden yapmanızı istemese de yapmaktan hoşlandığınız, hiçbir ödül beklentiniz olmadan emek ve zaman verdiğiniz neler var?
Bu sorunun cevabı sizin doğal olarak yapmaktan hoşlandığınız şeyi, tutkunuzu gösterecek.
Bu sorunun cevabı benim için her zaman okumak ve araştırmak oldu.
Özellikle teknoloji, teknolojinin insan hayatı üzerindeki, iş hayatı üzerindeki etkileri, yatırımlarla ilişkisi… Bu konular uzun yıllardır ilgimi çeken konular. Ve bunlardan bir beklentim yokken de, yani video hazırlamazken, yazılar yazmazken de araştırıyordum.
O zaman araştırırken toprağıma tohumlar ekiyordum aslında. Sonra yavaş yavaş filizlenmeye başladı ve şimdi kocaman, binlerce kişiye meyve veren bir ağaç oldu.
Yan iş kurarken bu sorunun önemini hafife almayın. Yan işiniz kesinlikle hoşlandığınız alanda olmalı, çünkü bu vakit alan ve enerji tüketen bir iş. Ana işinizin üzerine eklediğiniz bir iş.
Hoşlanmadığınız bir şey olduğunda bu işin yürümesi neredeyse imkansız.
''Üzerinde durduğun işi sev, o zaman önündeki o işi daha iyi bir hale getirmekten zevk duyacaksın.'' Charles Schwab
3- Çevremde Kimler Var?
Hangi çevrenin, hangi ekosistemin içindesiniz?
Bunu neden mi soruyorum?
Çünkü bu çevre sizin ilk müşterilerinizi oluşturacak.
Bu çevreden bazı arkadaşlar sizin ileride takım arkadaşlarınız olacak.
Bu çevre size fikirlerinizle ilgili geri bildirimler verecek.
Bu çevrenin ihtiyaçlarını iyi anlarsanız, onlara yönelik çözüm geliştirebilirsiniz.
Ben kendi işimi kurarken öncelikle beyaz yaka dünyasına yakın ve onların dertlerini anlayan birisiydim. Zaman içinde tabii evrildim. Şu an daha çok girişimci/yatırımcı dünyasının içindeyim.
Eğer doğru çevre içinde olduğunuzu düşünmüyorsanız, değiştirmek için atılımlar yapabilirsiniz. Size daha yakın hissettiğiniz, dertlerinizi daha iyi anlayacak ve onların dertlerini daha iyi anlayacağınız bir çevre inşa etmeye başlayabilirsiniz kendinize.
Unutmayın, çevrenizle olan ilişkileriniz sayesinde işinizi büyütüp genişletebilirsiniz. Üstelik doğru ürün tasarlamak konusunda size sıkı geri bildirim verecek olanlar da onlar.
4- Hayat Hikayem Ne?
Hayat hikayeniz ne?
Geçmişte neleri denediniz? Bunlarda nasıl başarılı ya da başarısız oldunuz?
Bu tecrübelerden nasıl dersler çıkarttınız?
Ve geliyorum asıl önemli soruya: Başka kimler aldığınız bu derslerle ilgilenir?
Çünkü en kolay yardımcı olabileceğiniz insanlar, sizinle aynı süreçleri yaşayan, sizin problemlerinizden muzdarip olan insanlar olacak.
Onlara yönelik çözümler geliştirebilirseniz gerçekten çok başarılı olabilirsiniz.
Ben neler yaşadığımı her zaman anlatırım.
İflas ettim mesela. İşler kurdum, bu işleri büyüttüm, küçülttüm. Beyaz yakalı geçmişim var, yatırımcı geçmişim var. Bazen başarılı bazen başarısız oldum. Bir sürü hikayem var ve bu hikayelerden çıkardığım bir sürü ders var.
Hayat hikayemden ve anlattığım tecrübelerimden faydalanan insanlardan çok sayıda teşekkür geri bildirimi alıyorum ve bu beni çok mutlu ediyor.
Özellikle başarısızlıkla ilgili bölümler daha da ilgi çekiyor. Çünkü, başarılı olanların sanki tek gecede başarıya ulaşmış, hiç başarısızlık yaşamamış gibi anlatıldığı içeriklere o kadar çok maruz kalıyoruz ki.
Ancak insanlar artık gerçek olanın peşinde. Ve gerçek olan da şu; hepimiz başarısız olduk, olacağız. Hepimizin kusurları var, hepimiz yanlış kararlar alabiliyor.
O yüzden kendi geçmişinize şöyle bir bakın. İyi veya kötü yaptığınız neler oldu? Eminim buralardan çıkaracağınız ve insanlarla paylaşacağınız çok ders vardır.
Mühim olan kendi hayat hikayenizden çıkaracağınız ve başkalarının ilgisini çekecek dersler.
''Geçirilen en kötü tecrübeler, en faydalı olanlardır.'' Thornton Wilder
5- Beş Yıl Önceki Versiyonuma Hangi Altın Tavsiyeyi Vermek İsterdim?
Bu madde doğrudan bir önceki maddeyle ilgili.
Bir şeyler yaşadığınız dersler çıkardığınız bugünkü halinizle, 5 yıl önceki kendinizle karşılaştınız diyelim. Ona mükemmel hayatı inşa etmesi için tek bir tavsiyede bulunacaksınız. Bu ne olurdu?
Hizmetlerinizden en çok yararlanacak insanlar, sizinle aynı yolculuktan geçen, sizinle benzer sorunlar yaşayan insanlar olacağı için bu soru çok önemli.
Bu sorunun cevabını bulduğunuz anda kendi yan işinizi bulmuş oluyorsunuz aslında.
6- Neyi Başkalarından Daha İyi Biliyorsunuz?
Bazen YouTube’a bakıyorum, sadece bilim üzerine, sadece tasarım üzerine yayın yapan kanallar var. Ve hepsi de gerçekten çok başarılı kanallar.
Çünkü bu kanalların sahipleri ya bu konuyu gerçekten çok iyi biliyorlar ya da öğrenmekte çok iyiler. Bir de çok iyi anlatabiliyorlar.
O yüzden bir noktada sizin de bilgilerinizi yoklamanız gerekiyor, ‘’ben neleri iyi biliyorum?’’, ‘’başkalarının ilgisini çekerek nasıl anlatabilirim?’’, ‘’bunları nasıl iyi prodüksiyonlara dönüştürebilirim?’’ diye sormanız gerekiyor.
Veyahut da hangi alanlar için doğal bir öğrenme merakınız var?
Ben az önce bahsettiğim teknoloji, yatırım gibi alanlarda hem bilgim iyi hem de öğrenmeye çok meraklıyım. Saatlerce bu konularda okumalar, araştırmalar yapıyorum, insanlarla konuşuyorum. Ve bu alanlar bildiğiniz gibi yan işimin birer yapı taşı.
''Hiçbir özel yeteneğim yok. Yalnızca tutkulu bir meraklıyım.'' Einstein
7- Doğru nişim ne?
Şu ana kadar anlattıklarımı gözden geçirin. Önce bunları uzun ve detaylı şekilde bir kağıda yazın. Hatta yakın olduğunuz kişilere de gösterin, geri bildirim alın. Belki onlar da bir şeyler eklerler.
Kağıda döktükten sonra bir beyin fırtınası yapın.
Beyin fırtınasının amacı bütün bunlardan kendi nişinize ulaşmak, küçük de olsa bir kitlenin ilgisini çekebilecek ne ürün çıkabileceğinizi bulmak.
Bu ürün ya da hizmet sizi hem mutlu edip, hem de başka insanlara faydası dokunur mu? Ve ileride bir gün belki para kazandıracak bir işe dönüşebilir mi?
Her an yanınızdan fırsatlar geçiyor, birçok olasılık var etrafınızda. Siz neye odaklanırsanız oraya doğru gerçeklik çöküyor. Yani aslında gerçekliğinizi siz kendimnz belirliyorsunuz. Nişinizi bulmanız hemen olmayacak, kafanız bu konuda hemen netleşmeyecek. Bu süreçte sakin olun, yavaş ve emin adımlar atın.
Ama üretmeye başlamanız lazım. Mesela insanlara belli alanlarda tavsiyeler verebilecek birisi olduğunuzu mu düşünüyorsunuz? Video ve podcast çekmek zor geliyorsa, yazmaya başlayın ya da çizmeye.
Çok basit başlanabilir bu işlere anlayacağınız.
Ardından bakın bakalım, o düşündüğünüz nişin bir karşılığı var mı? İnsanlar gerçekten buna talep gösteriyor mu? Size gerçekten hayran insanları burada yaratmanız mümkün mü?
Ondan sonra hayat gerçekten çok kolaylaşıyor.
Hangi yan iş, kuracağınız, nasıl bir ek gelir yaratacağınız, büyük oranda kendinizi tanımanızla ilgili aslında. Maalesef çoğumuz kendimizi çok iyi tanımıyoruz.
Umarım bugünkü bu küçük egzersiz ve bu sorular kendinizi biraz daha iyi tanımanıza ve buradan da kendi yan işinizi kurmanıza yardımcı olur.
Sevgiyle kalın, hoşça kalın.
''Kendini tanımak dıştan içe sessiz bir yolculuktur, anlatılması ve paylaşılması zor, bazen sadece kokusu alınabilir. Akmakta olan bir ırmağın, aynı zamanda kaynağına doğru yolculuk edilmesini çağrıştıran bir süreç, kaynağa ulaşılamasa da yolculuğun kendisine değer.'' Engin Geçtan
***
- Eğer henüz Haddini Aş Bülten üyesi değilseniz ve benzer içeriklerden ilham almak isterseniz; buradan bülten ailemize katılıp, aynı zamanda ücretsiz E Rehberlerimizi indirebilirsiniz.
- Eğer;
İş yaşamınızda sıkışmış ve mutsuz hissediyorsanız;
Kendi işinizi kurma hayaliniz varsa;
Kariyerinizdeki bir sonraki adım konusunda netliğe ihtiyacınız varsa;
Ne iş yaparsanız daha başarılı ve mutlu hissedeceğinizi henüz bulamadıysanız;
Mentor olarak da yolculuğunuza eşlik etmeye hazırız.
Comments