Her çarşamba sabahı yatırım yaptığım ya da yapmayı düşündüğüm alanlardan ya da şirketlerden birisi hakkında uzunca bir yazı paylaşıyorum.
Geçen yazımda Spotify’i ele almıştım. Bugünkü konum ise bir süredir hisse senedi yatırımcısı olduğum Uber.
Yazımda hem Uber’i detaylıca inceliyorum, hem de mobilite sektörünün nereye gideceğini, Uber gibi hizmet şirketlerinin otomobil üreticilerini nasıl etkileyebileceğini ele almaya çalışıyorum
İster Uber’e yatırım yapmayı, isterse bu ilginç pazardaki gelişmeleri ve inovasyonları merak edin, bu yazıyı beğeneceğinize eminim.
Uber Ne İş Yapar?
Malum, UBER bir süre İstanbul’da hizmet verdikten sonra, taksi plakası sahipleri mafyasının baskısına dayanamayan hükümetin kararı ile yasaklanarak Türkiye’yi terk etti.
Uber’in Türkiye operasyonunda sadece RideSharing denilen araç paylaşım servisleri bulunuyordu.
RideSharing Uber’in tüm dünyada ana işi olmakla birlikte, şirket bu ana işinin yanında pek çok başka alanda da müşterilerine hizmet veriyor.
Nitekim Uber’in misyon cümlesi şöyle: ”Dünyayı harekete geçirerek fırsatı tutuşturuyoruz.“
Bu misyon cümlesine uygun olarak Uber’in olarak faaliyet gösterdiği diğer iş alanları şunlar:
UberEats: Bizim Yemek Sepeti’mize benzeyen bir eve yemek teslimatı işi.
UberFreight: Taşımacılarla, yük sahiplerini buluşturan bir platform.
Uber Air: Helikopter paylaşımı (İleride uçan arabalara dönüşecek)
EBike-EScooter: Bizdeki Martı’ya benzeyen bisiklet ve scooter kiralama hizmetleri.
Şirketin Temel Göstergeleri
Uber gerçekten çok büyük bir şirket ve RideSharing pazarının açık ara lideri.
İşte Uber’le ilgili bazı inanılmaz göstergeler:
Günde yapılan sefer sayısı: 18 Milyon
Hizmet verilen ülke sayısı: 60
Hizmet verilen şehir sayısı: 700
Tüm hizmetlerde yıllık sipariş büyüklüğü: 50 Milyar$
Bugüne kadar sürücülere ödenen tutar: 78 Milyar$
Aylık aktif platform kullanıcısı sayısı: 99 Milyon Kişi
Hisse Senedinin Performansı
Ülkemizden çekilmek mi Uber’i etkiledi bilemem, ama yukarıda açıkladığım inanılmaz göstergelere rağmen, geçen yıl halka açıldıktan sonra şirketin hisse senedinin başı bir türlü dertten kurtulamadı.
Grafikte de görülebileceği gibi hisse başına 45$ fiyatla halka açılan şirket için işler ilk aylarda hiç iyi gitmedi. Bir ara 26$’a kadar düşen hisse fiyatı bu yılın başından beri toparlanarak ancak 37$’lara dönebildi.
Şirketin bugün itibarı ile piyasa değeri 64 Milyar$ civarlarında geziyor. Bu halka açılmadan önce 140 Milyar$ değer biçilen şirket için oldukça düşük aslında.
Kısaca Mali Performans
Şirket hissesindeki dalgalanmaların arkasındaki en önemli neden Uber’in 10 yıllık geçmişine rağmen hala zarar eden bir operasyon olması.
CEO Dara Khosrowshahi şirketi 2021’de kara geçirme sözü verdiyse de, piyasalar bu konuda henüz tam olarak ikna olmuş değiller.
30 Eylül 2019 tarihinde sona eren dönemde şirketin tüm iş kollarındaki toplam brüt rezervasyonları, yıllık % 32 büyüme ile 16.5 milyar $’a çıkmış durumda.
Şirket 2019 3.çeyrekte ana işi olan RideSharing’te 632 Milyon$ EBITDA üretmeyi başarsa da, diğer iş kollarının ve AR-GE giderlerinin etkisi ile aynı çeyrekte 1.2 Milyar$ zarar etmiş.
Şirketin halka açılmadan gelen 12 Milyar$ nakit rezervi bulunuyor bu arada. Bu güçlü nakit rezervi ile şirketin zarar etmesine rağmen yakın zamanda iflas gibi bir tehlikesi bulunmuyor.
Uber Kar Edebilir mi?
Uber global RideSharing pazarının en büyük oyuncusu.
ABD’deki Lyft ondan çok daha küçük bir operasyon. Uber Çin’in dev oyuncusu Didi’nin de ortağı. Uber ayrıca yakın zamana kadar ülkemizde de hizmet veren Careem’i de satın almış durumda.
Bugün global seferlerin tamamının %1’inden azı Uber ile yapılıyor. Bu da Uber’in önünde muazzam büyüme fırsatlarının olduğunu gösteriyor. Çünkü insanlar artık otomobil satın almak yerine Uber gibi hizmetleri tercih ediyorlar.
Nitekim çeşitli ülkelerdeki yasaklamalara ve ABD’de sürücülere sunduğu haklarla ilgili sert eleştirilere rağmen, Uber hızlı büyümesini devam ettiren bir şirket.
Çok başarılı bir profesyonel geçmişe sahip olan CEO Dara Khosrowshahi’nin şirketin zarar eden işlerini hızla elden çıkaracağına ya da başka şirketlerle birleştirerek karlı hale getireceğine kesinlikle inanıyorum.
Nitekim geçen ay zarar eden UberEats Hindistan’ı Zomato’ya sattı şirket. Bu tür operasyonlar devam edecektir.
Hem büyüyen, hem ana işi olan RideSharing hizmetlerinde zaten kar eden Uber’in finansal geleceği hakkında bir endişem yok.
Ayrıca bakınız; Bu 9 Yöntemle Pasif Gelir Elde Edebilirsiniz!
Rekabet:
Uber’e çok benzer iş modellerine sahip Lyft gibi yerel rakiplerin, ölçek dezavantajları nedeniyle Uber’i rahatsız etme şansları yok bence.
Uber’in geleceği ile ilgili esas endişe verici konu otonom taksi filolarından gelecek rekabet.
Google’un bir iştiraki olan Waymo Arizona’da bu tür bir hizmeti başlattı bile. Tesla ve GM gibi otomobil üreticilerinin de bu tür hayalleri olduğu kesin.
Otonom Taksiler Sefer Maliyetlerini Çok Düşürecekler
Otonom araçlarda hem sürücü maliyetleri olmayacak, hem araçlar daha uzun saatler hizmet verebilecekler, hem de direksiyon gibi unsurlardan kurtulan iç tasarımları sayesinde araçların taşıyabildiği yolcu sayısı da artacak.
Aşağıda GM’in bu amaçla tasarladığı bir aracın görüntüleri var.
Tam otonom taksileri ilk hayata geçiren şirketin sektörü de ele geçireceğini düşünüyorum. Waymo ve Tesla favori oyuncularım.
Ama gerek regulatif yapıdaki zorluklar, gerekse otonom sürüş teknolojisinin henüz gelişmemiş olması Uber’e ciddi bir avantaj sağlıyor.
Tahminim Uber’in ileride otonom taksi filoları kuran şirket tarafından satın alınacağı yönünde. Uber’in elindeki devasa müşteri verisi altyapısının bu tür şirketlerin hayallerini süslediğine eminim.
Sonuç:
Eğer dünyada yolcu taşımacılığının bireysel otomobil sahipliğinden, Uber gibi paylaşım hizmetlerine doğru hızla kayacağına benim kadar inanıyorsanız, Uber’i çok parlak günlerin beklediğini görebilirsiniz.
RideSharing, hele bir de otonom taksi filoları ile birleşirse otomobil üreticilerinin otomobillerini kimlere satabileceklerini merak etmemek de mümkün değil bu arada.
Önemli Not: Bu yazı asla bir yatırım tavsiyesi değildir. Herkes kendi yatırım kararları için kendi araştırmalarını yapmalıdır. Yazının amacı Uber’in iş modelini, geleceğini ve şahsi yatırım tezimi paylaşmaktır.